مناظره چیست؟

یکی از اهداف کتاب تفکر و سبک زندگی درست صحبت کردن و با استدلال حرف زدن می باشد. یکی از کارهایی که میتوان در این رابطه انجام داد مناظره در کلاس درباره موضوعی می باشد.

قبل از آن باید معنای مناظره را بدانیم.

الف . معناى لغوى
مناظره ، واژه اى عربى و از ریشه نظِرَُ نظَرا، منْظَرا، منظَرَةً است . اصل معناى ((النَّظَرَ)) دیدن با چشم مى باشد.
صاحب مقاییس اللغة ضمن اشاره به این معنا، اضافه مى نماید که این کلمه توسعه معنایى یافته است  و در نتیجه همین توسعه معنایى ، به مفهوم تدبّر و تفکّر در یک امر نیز به کار رفته است .
مناظره در ادب فارسى به معنى ((جدال کردن ))، ((با هم بحث کردن ))، ((با هم سؤ ال و جواب کردن ))، ((با هم نظر کردن ؛ یعنى فکر کردن در حقیقت و ماهیت چیزى ))، ((مجادله و نزاع با همدیگر)) و نیز ((بحث با یکدیگر در حقیقت و ماهیت چیزى ))، به کار رفته است .
ب . معناى اصطلاحى
مناظره ، مکالمه و گفت و گویى دو طرف است (Dialogue) که هر یک با استدلال و ارائه براهین سعى مى کند برترى و فضیلت خویش را بر دیگرى به اثبات برساند. مناظره نیز مانند مفاخره ، در اساس ، حماسه است ؛ زیرا در آن ، بین دو چیز بر سر برترى و فضیلت خود بر دیگرى ، نزاع و اختلاف لفظى درمى گیرد و هر یک با استدلالاتى خود را بر دیگرى ترجیح مى دهد و سرانجام یکى مغلوب یا مجاب مى شود.

نام مناظره ، جلساتى را در ذهن تداعى مى کند که در آن حداقل دو نفر در حضور فرد یا افرادى به عنوان داور (حَکم ) درباره موضوعى بحث مى کنند. -این نوع مناظره از قدیم الایام در میان فارسى زبانان معمول بوده و به ویژه بعد از اسلام رواج بیشترى یافته است . براى به سامان آوردن آن و پرهیز از مغالطه ها و سفسطه ها از میان ایرانیان ، دانشمندانى چون ابوعلى سینا و خواجه نصیر الدین طوسى به تنظیم قواعد علم منطق اهتمام ورزیدند.
مناظره به این معنى که ما آن را مناظره واقعى (حقیقى ) مى نامیم ، از قدیم الایام بین صاحبان ملل و نحل هم وجود داشته است و همچنان که اشاره شد، کتابهایى که درباره منطق تاءلیف شده ، به منظور پیشگیرى از خطا در مباحث ، تدوین گردیده است و در تاریخ علوم ، مناظرات زیادى در هر علمى ، به ویژه در علوم مذهبى و کلامى ، گزارش شده است . 

۱-هر دو طرف، باید با رعایت کامل مدارا، آرامش و وقار، دیدگاه و حجّت معتبر خود را ارائه نمایند.

 ۲هر دو طرف، بایستى از الفاظ روشن و عبارات زیبا براى بیان مقصود خود استفاده نمایند.

۳-هر دو طرف، بایستى ازبد گویى و دشنام بپرهیزند.

۴-هر دو طرف، باید از روش هاى پیچیده و خروج از موضوع بحث ـ که سازمان فکرى طرف مقابل را به هم مى ریزد ـ خوددارى کنند.
۵-هر دو طرف، باید از افزودن یا کاستن از سخنان طرف مقابل، بپرهیزند و از انتساب باورها یا حجّت هاى موهوم به وى، خوددارى کنند.

۶-طرفین مناظره نباید سخن یک دیگر را قطع نمایند.

۷-طرفین نباید صداى خود را بیش از حدّ معمول بالا ببرند و... .