تکنیکهای تقویت عزت نفس
عزت نفس عبارت است از احساس ارزشمند بودن. این حس از مجموع افکار، احساسها، عواطف و تجربیاتمان در طول زندگی ناشی میشود. احساس میکنیم که شخصی منفور یا دوستداشتنی هستیم؛ خود را دوست داریم یا نداریم. مجموعهی هزاران برداشت، ارزیابی و تجربهای که از خود داریم باعث میشود که نسبت به خود احساس خوشایند ارزشمند بودن یا برعکس احساس ناخوشایند بیکفایتی داشته باشیم.
فواید عزت نفس زیاد برای نوجوانان
نوجوانی که عزت نفس زیاد دارد طی این زمان مناسب، یعنی زمانی که برای بزرگسالی آماده میشود و هنوز ناگزیر نیست تمام مسئولیتهای زندگیاش را به عهده بگیرد، بهترین فرصت را برای پی بردن به هویت خویش، به دست خواهد آورد.
روشن شدن تواناییهای فردی، منابع، علایق و جهتهای خویش: فردی که منابع خود را میشناسد و به آنها توجه دارد، فرصتها را غنیمت خواهد شمرد و از آنها استفاده خواهد کرد.
مؤثر بودن و احساس رضامندی در روابط میانفردی: نوجوانی که یاد میگیرد چگونه به نحو مؤثر با دیگران رابطه برقرار کند، توانایی زیاد خواهد داشت که در طول زندگی نیازهای فردی و اجتماعیاش را برآورده کند.
روشن شدن جهت: نوجوانی که اعتمادبهنفس دارد بهتر میتواند راههای گوناگون را بسنجد و مناسبترین آنها را برای دورهی بزرگسالی برگزیند.
سودمندی شخصی، در خانه، مدرسه و در کارش در آینده: نوجوانی که احساس میکند باکفایت و ارزشمند است، میل دارد پای به میدان عمل بگذارد و بیاموزد که چگونه به نحو مؤثر و مفیدی از وقتش استفاده کند.
تکنیکهای تقویت عزت نفس
1. خود را سرزنش نکنید: سرزنش و سرکوفت زدن به خود، نشاط و شادمانی را از شما سلب میکند. نسبتهای ناروا به خود دادن، در ضمیر ناخودآگاه باقی میماند و از ضمیر ناخودآگاه پیامهای منفی به ذهن مخابره میشود و در این شرایط احساس میکنید که توان انجام کاری را ندارید. البته این گفته بدان معنا نیست که اشتباهات را نادیده بگیرید. بلکه نشان میدهد که راجع به نقاط ضعف و قدرت، باید قضاوت منصفانه داشت.
2. انتظار نداشته باشید که دیگران از شما تعریف کرده یا شما را تشویق کنند: چون ممکن است بیتوجهی یا حسادت و نظایر آن باعث شود که دیگران کمتر شما را تشویق کنند؛ ولی خودتان را هرچند وقت یکبار تحسین کنید و پاداش بدهید. این امر وجودتان را از شور و شوق و شادمانی لبریز میکند.
3. بر نقاط قوت خود پافشاری کنید: بالیدن به تواناییهای خود، برچسب منفی به خود نزدن و برجسته کردن امتیازات، احساس رضایت و خرسندی به شما خواهد داد. پس با هر نوع تفکر منفی برخورد کنید تا غم و غصه شما را فرا نگیرد.
4. محدودیتها و کمبودهای خود را بپذیرید و با آنها کنار بیایید: از مشکلات نهراسید و به شکستها نیندیشید بلکه به موفقیتها فکر کنید و بدانید که فقط شما نیستید که دارای این مشکل هستید. از این طریق جرأت پیشروی و مسئولیتپذیری پیدا میکنید و شادی بر زندگیتان حاکم میشود. (مایکل آیزنک 1992 به نقل از خشایار بیگی و مهرداد فیروزبخت 1384).